Główne wnioski z badań
- Społeczna percepcja uchodźców z Ukrainy oraz migrantów w polskim społeczeństwie jest odmienna zarówno w wymiarze deskryptywnym – charakteryzującym cechy konstytuujące te grupy, jak również w wymiarze afektywnym oraz behawioralnym. Stwierdzono to na podstawie szeregu zmiennych zweryfikowanych w trakcie badań w tym m.in. holistycznego Wskaźnika Społecznej Percepcji Migrantów – Social Perception of Migrants Index (SPMI). Percepcja ta nie ulega zmianie od początku realizacji projektu badawczego.
- W czerwcu 2024 roku uległy zmianie wartości wskaźnika SPMI zarówno w odniesieniu do uchodźców z Ukrainy jak i migrantów.
- W porównaniu z pierwszym pomiarem zrealizowanym na przełomie kwietnia oraz maja 2022 roku wartość wskaźnika SPMI dotycząca uchodźców z Ukrainy spadła o 67 pkt. (110 pkt. IV-V 2022, 43 pkt. V-VI 2024). W przypadku wskaźnika SPMI odnoszącego się do migrantów spadek ten jest zdecydowanie mniejszy i wynosi 2 pkt. (28 pkt. IV-V 2022, 26 pkt. V-VI 2024). W porównaniu z przedostatnim pomiarem zrealizowanym w styczniu 2024 rok SPMI dla uchodźców z Ukrainy spadł o 40 pkt. (83 pkt. I 2024 roku, 43 pkt. V-VI 2024). W przypadku migrantów spadek wyniósł 22 pkt. (48 pkt. I 2024, 26 pkt. V-VI 2024).
- W stosunku do stycznia 2023 roku o 10 pkt. proc. (25% I 2023, 35% V-VI 2024) zwiększyła się grupa badanych, którzy uważają że zmieniło się ich nastawienie do uchodźców z Ukrainy w ostatnim czasie. Zjawisku temu towarzyszy malejący odsetek osób mających odmienną percepcję w przedmiotowej kwestii (60% I 2023, 46% V-VI 2024). Zdecydowana większość dostrzegających zmianę (90%) uważa, że ich nastawienie do uchodźców z tego kraju pogorszyło się.
- W czerwcu 2024 roku podobnie jak w styczniu głównym czynnikiem wpływającym na zmianę nastawienia Polaków do uchodźców z Ukrainy jest ich „postawa roszczeniowa”.
- Zdaniem osób objętych badaniem „postawa roszczeniowa” w odniesieniu do uchodźców z Ukrainy oznacza, że „wszystko im się należy”. W dalszej kolejności wymieniają „roszczenia o świadczenia socjalne”, „chęć posiadania takich samych praw jak Polacy”, „wszystko należy się za darmo” oraz „brak wdzięczności za pomoc”.
*Poprzez określenie Polacy należy rozumieć mieszkańców Polski w wieku 16-65 lat. Analizując dane należy zwrócić uwagę na margines błędu, który wynosi +/- 4%.
*Wskaźnik SPMI może przybierać wartości od -200 pkt. (bardzo negatywna percepcja) poprzez 0 (neutralna percepcja) do 200 pkt. (bardzo pozytywna percepcja).