Dysonans Pozytywnego Nastawienia – Positive Attitude Dissonance (PAD)
W odniesieniu do społecznej percepcji uchodźców z Ukrainy zidentyfikowano nieznany do tej pory w badaniach opinii publicznej efekt (zjawisko), które nazwano Dysonansem Pozytywnego Nastawienia – Positive Attitude Dissonance (PAD).
- Jego istota polega na dysonansie (kontradykcyjności) percepcji w odniesieniu do tej zbiorowości. Z jednej strony mamy do czynienia z pozytywną percepcją Polaków o czym świadczy szereg wskaźników scharakteryzowanych w raporcie w tym m.in. zmienne dotyczące pomocy dla Ukrainy w tym uchodźców z tego państwa, skala dystansu społecznego Bogardusa oraz Social Perception of Migrants Index (SPMI). Z drugiej zaś na pytanie, które po raz pierwszy zadano w styczniu 2023 roku Czy zmieniło się Pana(i) nastawienie do uchodźców z Ukrainy w ciągu ostatnich 6 miesięcy tj. od czerwca 2022 roku? odnotowujemy rosnący odsetek badanych, którzy deklarują, że kierunek zmiany jest negatywny tj. ich nastawienie pogarsza się. Zmianę wartości tego wskaźnika w stronę wymiaru negatywnego odnotowano również w czerwcu 2023 roku.
- Tym samym można stwierdzić, że Polacy w wymiarze ideologicznym (akceptacja nadrzędnych wartości) nadal uważają, że należy pomagać Ukrainie w czasie wojny z Rosją, jak również należy pomagać uchodźcom z tego państwa. Z drugiej zaś strony ich nastawienie do Ukraińców przebywających w Polsce pogarsza się. Jest to spowodowane przede wszystkim „postawą roszczeniową” uchodźców. Możemy zatem mówić o dysonansie (kontradykcyjności) percepcji w odniesieniu do tej zbiorowości. Zjawisko to wymaga dalszych badań.